Ümit FALAY / hubergroup Türkiye Teknik Destek Uzmanı
Ofset baskıda baskı materyali üzerindeki mürekkebin korunması, baskı sonrası işlemlerde veya el ile teması esnasında mürekkebin kirletme riskini ortadan kaldırmak için kullanılan koruyucu işlemlerin tamamına kaplama işlemleri denir. Kaplama işlemleri aynı zamanda parlak, mat veya dokunma hissine hitap eden efektler elde edilmesini sağlayarak, basılı materyaller üzerinde görsel etkiler yaratır.
Vernikler gıda ambalajı için uygun değildir
Ofset baskıda kullanılan en eski kaplama malzemesi ofset vernikleridir. Ofset vernikler mat ve parlak olmak üzere standart özellikteki ürünlerdir. Mürekkepler gibi yağ bazlı formülasyona sahiptir. Ofset baskı makinelerinin ilk üretildikleri halleri olan tek renkli makinelerden itibaren vernikler kullanılmaktadır. Mürekkep ile aynı özelliklerde üretildikleri için, vernikten önce uygulanan mürekkepte dayanım özellikleri aranmaz. Vernikler kağıtlarda sararmalara ve koku problemlerine neden olabilir, baskı esnasında düşük istif yükseklikleriyle özenli bir şekilde kurutması sağlanmazsa bloklaşma problemi yaşanabilir. Verniklerde gıda ambalajına uygun ürünler bulunmamaktadır.
Görselliğin dışında dokunma hissi de uyandıran dispersiyon lakları değerlerinden ayıran en büyük özellik su bazlı olmasıdır
Ofset baskıda dispersiyon lak uygulaması geniş bir uygulama alanına sahiptir. Broşür baskılarında kalın gramajlı mat kuşelerde uygulama yapılan mürekkebin çizilmesini önlemek amacıyla kullanıldığı gibi parlak, mat ve yarı mat görünüm kazandırmak amacıyla da kullanılır. Gıda ambalaj baskılarında son yıllarda ön plana çıkan düşük migrasyonlu mürekkeplerin uygulamalarında düşük migrasyonlu ve kokusuz dispersiyon laklar tamamlayıcı rol oynar. Baskı bitiminde mürekkebin kuruma süresini beklemeksizin baskı sonrası işleme geçilmesini sağlayarak zaman tasarrufu sağlar. Ayrıca soft touch (yumuşak dokunuş) ve sand touch (kum efekti) dispersiyon lak uygulamalarıyla sadece görsel değerler kazandırmakla kalmayıp dokunma hissine hitap eden etkiler yaratır. Dispersiyon lakları diğer kaplama malzemelerinden ayıran en büyük özellik su bazlı olmasıdır. Dispersiyon laklar su bazlı olması nedeniyle yağ bazlı olan verniklerde karşılaşılan koku problemine ve kağıt üzerinde sararmalara neden olmaz. Selofan, vernik ve UV lak uygulamalarına göre daha ekonomik bir kaplama çözümüdür. Baskı makinesinde in-line olarak uygulanabilmesiyle acil müşteri taleplerine cevap verebilmek için zaman avantajı sağlar.
Dispersiyon lakların kuruması dispersiyon üniteleri olan ofset baskı makinelerinde bulunan sıcak hava tertibatıyla gerçekleşir. Dispersiyon lakların kuruması için 35°C sıcaklığa ihtiyaç vardır. Dispersiyon lak sıcak hava ile temas ettiğinde bloklaşarak hızla kuruduğu için mürekkep seçimine dikkat etmek gerekir. Eğer oksidatif kuruma özelliğine sahip yavaş kuruyan mürekkep ile hızlı kuruyan bir dispersiyon lak aynı anda kullanılırsa dispersiyon üzerinde portakal kabuğuna benzer çatlaklar oluşur. Bu soruna engel olmak için kağıda nüfuz ederek hızla kuruyan mürekkepler tercih edilmeli ya da kuruması daha geç olan dispersiyon laklar kullanılmalıdır. Mürekkeplerde parlaklık artıkça kuruma süresi arttığı gibi dispersiyon laklarda da aynı durum geçerlidir. Dispersiyon lakların altında kullanılacak mürekkeplerde alkali dayanımının olması gerekir, dispersiyon lakların pH değeri 7,5-8,5 arasında olduğu için alkali dayanımı olmayan mürekkeplerde renk değişikliklerine neden olabilir.
Üzerine UV lak uygulanacak mürekkeplerin ışık haslık değeri önemlidir
UV lakların UV lambalar ile anında kuruma sağlaması, diğer kaplama ürünlerine göre metre kareye daha fazla uygulama imkanı sağlar. Su bazlı dispersiyon laklar, yağ bazlı vernikler metre kareye maksimum 3-4 gram uygulanabilirken, UV laklarla metre kareye 4-6 gram arasında uygulama yapılabilir. Böylelikle daha fazla parlaklık taleplerine cevap verebilir. UV laklar UV mürekkeplerle birlikte in-line olarak uygulanabilir.
Konvansiyonel mürekkeplerle baskı yapıldığında mürekkep çok iyi kurutularak UV laklar off-line olarak da uygulanabilir. Konvansiyonel mürekkeplerle baskı işlemi tamamlanmış kurumuş işlere UV lak tatbik edildiği durumlarda trapping sorunu ortaya çıkabilir. Bunun neticesinde baskı malzemesi üzerinde yetersiz tutunma ve malzeme tarafından reddedilme sonuçlarına bağlı olarak portakal kabuğu gibi bir yüzey ortaya çıkar. Bu sorunun kaynağı, konvansiyonel mürekkeplerin oksitlenme ile kuruması esnasında küçük ya da büyük miktarda ortadan bölünen maddelerdir.
Üzerine UV lak uygulanacak mürekkeplerin ışık haslık değerinin en az 5 olması ayrıca nitro dayanımının artı olması gerekir. Aksi halde UV lak uygulaması sonrasında renk değişiklikleri yaşanabilir. Baskısı gerçekleşen mürekkeplerin UV olması bu durumu değiştirmez, kullanılan mürekkepler UV mürekkepler de olsa ışık haslığı ve nitro dayanımlarının olması gereklidir.
Beş renk ve dispersiyon lak ünitesine sahip bir ofset baskı makineniz var ise bu makinede CMYK bir işi basıp aynı zamanda kısmi lak uygulaması yapabilirsiniz. Twin lak olarak adlandırılan bu sistemde beşinci üniteye parlamasını istediğimiz yerleri boş bırakacak şekilde bir zemin kalıbı takılır.Bu ünitede zemin kalıbıyla mat vernik basılır, sonrasında lak ünitesinde de komple lak atılır. Bu sayede işin üzerinde ön plana çıkarmak istediğimiz yerleri kısmi olarak parlatabiliriz. Ofset makineniz UV donanımlı bir makine ise aynı işlem sırasında hem mat-parlak efektini hem de drip-off (yağmur efekti) efektini aynı anda uygulayabiliriz.
“hubergroup ürünleri dünya çapında lider matbaalar ile yakın ilişkiler içinde geliştirilmiştir”
Basılı ürünleri bitirmek ve korumak için tasarlanmış herhangi bir ürün, ancak elde edilen başarılı sonuç kadar iyidir. Yüksek kaliteli dispersiyonlar açısından, çok sayıda müşteri, hubergroup ürünlerine güvenmektedir. Bunun nedeni, tüm ürün gamımızın dünya çapında lider matbaalar ile yakın iş birliği içinde geliştirilmiş olmasıdır. Üretim teknolojilerindeki gelişmeleri takip ederek ürün gamımızı sürekli yeniliyor, sektörün ihtiyaçları doğrultusunda spesifik çözümler buluyoruz. Bu bağlamda, düşük parlaklıktan, UV lak parlaklığına eş değer parlaklıkta dispersiyon laklara; yarı mat, mat, ekstra mat gibi varyasyonlara sahip ürünlerimiz mevcut olduğu gibi üzerine dijital baskı yapmaya uygun, sıcaklığa karşı dayanıklı, ekstra kayganlık sağlayan, kayganlığı engelleyici, sürtünme direnci yüksek, su ve yağ gibi maddeleri muhafaza için kullanılan bariyer özellikli, soft touch gibi hoş dokunma hissi uyandıran, gıda ambalajına uygun düşük migrasyon garantili kokusuz laklara, metalize selofan gibi emici olmayan yüzeylere uygulanan laklara, oyun kağıtlarında kullanılan özel kayganlığa sahip laklara kadar bir çok ürünümüz mevcut olup ihtiyaçlarınızı belirleyip sizlere özel çözümler sunabiliriz.
Projeleriniz ve yapmak istediğiniz özel uygulamalar ile ilgili hubergroup Türkiye Teknik Destek Uzmanlarımızdan her zaman bilgi alabilirsiniz.
