TİAD, gümrük ve navlun sorununu Ticaret, Sanayi ve Ulaştırma Bakanlığı’na taşıdı.
Pandemi nedeniyle dünya genelinde mal satışında yaşanan daralma deniz ticaretini de etkiledi. Gemilerin ve konteynerlerin büyük kısmının Çin ve ABD’de demirlemesi navlun bedellerinde yüzde 300’e varan artışlara neden olurken, aynı durum demuraj ve ardiye fiyatlarında da yaşandı. Takım Tezgahları Sanayici ve İş İnsanları Derneği (TİAD) Başkanı Fatih Varlık, bütün bu olumsuzlukların sanayiciyi zorladığına dikkat çekerek, “Demuraj, ardiye ve navlun ücretlerinin toplamı malın değerini geçtiği durumlar yaşanıyor. Üstelik ödenen bu bedeller devletin kasasına vergi olarak girmiyor, konteynerlerin sahibi olan yabancı armatörlere ödeniyor” diyor. TİAD söz konusu sorunu Ticaret, Sanayi ve Ulaştırma bakanlıklarına da taşıdı ve beş maddelik de çözüm önerisinde bulundu.
Navlun bedellerinde yaşanan artışlar sonucu 40 ft’lik bir konteynerin taşınma maliyeti Ocak 2020’de 3 bin dolar değerindeyken bu rakam 2021 Ocak ayında yüzde 300 artışla 12 bin dolara yükseldi. Uzmanlar, pandemi nedeniyle küresel ticaretin bozulduğunu bu nedenle de navlun bedellerinde artış yaşandığını belirtiyorlar. Hızla artan navlun bedellerinin takım tezgahları sektörünü endişelendirdiğini kaydeden Fatih Varlık; Türkiye’de yaşam amaçlı konteyner üretiminin olduğunu, ancak nakliye amaçlı konteyner üretimi için gerekli basınç, hidrolik vb. testleri yapacak merkez olmadığından üretiminin yapılamadığını ifade ediyor.
Navlun fiyatlarında son bir yılda ithalatta üç kat, ihracatta iki kat artış yaşandığını kaydeden Varlık, ABD ve Çin arasında artan tıbbi malzeme ticaretine bağlı olarak konteyner ve gemi bulunmasının zorlaştığını, gemi bulunup ihracat yapılsa bile diğer ülkelerden yapılacak ihracat olmadığında gemilerin gidilen ülkede demirlediklerinden ciddi bir demuraj ve ardiye maliyeti oluştuğunu söylüyor. Gümrük denetimleriyle ülkeye kalitesiz mal girişinin engellendiğini belirten Varlık, denetim yapan TSE personelinin iş yükü nedeniyle gecikmeler yaşandığını ve bu yüzden demuraj ve ardiye maliyetinin malın değerini geçebildiğini dile getiriyor.
