Sadece kağıt torba ve kutu ihracatı ticari baskı ürünleri ihracatını beşe katlıyor.
İhracat, büyüyen Türkiye ekonomisinin en önemli dinamiklerinden biri. Önemli oranda ithalata dayalı basım sektöründe de firmaların sürdürülebilir büyümelerinde ihracatın büyük katkısı var. Bu alanda öne çıkan ülkelerin teknoloji ve kapasite yatırımlarıyla fark yarattıkları görülüyor. Türkiye’deki matbaaların azımsanmayacak bir kısmında da yüksek teknoloji ürünü makineler ve yardımcı sistemler kullanılıyor, uluslararası standartlarda üretim yapılıyor.
Dünya pazarlarında rekabetçi firmalar için büyük potansiyel var. Dünya kağıt ve karton ambalaj pazarı 80 milyar dolar civarında bir hacmi barındırıyor. Türkiye’nin, nüfusu ve potansiyeli göz önünde tutulduğunda, bu pastadan çok az pay aldığını görüyoruz. Örneğin 2017 etiket ihracatımız, Almanya’nın etiket ihracatının % 12’sinden az, Polonya’nınkinin yarısı kadar. Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonu (GTIP) kodlarına göre seçilmiş bazı ürün gruplarında, bazı Avrupa ve Asya ülkeleriyle Türkiye’nin ihracat rakamlarını Tablo 1’de görebilirsiniz.
Tabloda görüleceği gibi, Birleşik Arap Emirlikleri, yukarıdaki ürün gruplarından ikisinde Türkiye’den fazla ve dört ürün grubunun toplamında, Türkiye’nin ihracatının iki katından fazla ihracat yapıyor. Bu, ülkenin özel konumu yanında, özellikle Dubai’deki matbaa ve ambalaj tesislerine yapılan yüksek teknoloji ve kapasite yatırımlarının bir sonucudur. Singapur, geçmişten beri kutu ve kağıt poşet grubu hariç, diğer basılı ürünlerde Türkiye’den ileride ve tablo kapsamındaki ürünlerde yaklaşık % 50 daha fazla ihracatı var.
Almanya, Polonya ve İsviçre’nin ihracat rakamlarını, söz konusu ürün gruplarında AB ekonomisinin potansiyelini vurgulamak için tabloya dahil ettik. Aşağıdaki tablolarda Türkiye’nin kağıt, kağıt ürünleri, basılı ürünler ve ambalaj ihracatı rakamlarını görebilirsiniz. Ambalaj ihracatı tablosundaki ürün grupları Ekonomi Bakanlığı’nın Ambalaj Sektör Raporu’nda belirtilen ürün gruplarıdır.
Kağıt – karton ve kağıt ürünleri
Kağıt grubunda, en önemli ihracat kalemlerini tuvalet kağıtları ve diğer temizlik kağıtları grubu oluşturuyor (Tablo 2). En önemli müşteriler İngiltere, İsrail ve komşu ülkeler. Tabloda yer almayan, GTIP kodu 47 olan kağıt hamuru, selüloz ve hurda kağıt grubunda Türkiye’nin 2017 ihracatı önceki yıllara göre azalarak 21.8 milyon dolar olarak gerçekleşti.
Kitap, broşür ve diğer baskı ürünleri
Tablo 3, 49 GTIP kodlu basılı ürünler ihracatımızı gösteriyor. Rakamlar 2013’ten 2016’ya kadar istikrarlı bir düşüş gösteriyor. Sadece 2017’de % 6.5 civarında bir artış görünüyor. Bu grupta sektör çok zayıf ve bu alandaki önemli ihracatçılardan Birleşik Arap Emirlikleri ve Singapur’un rakamlarının onda birine bile erişemiyoruz. Bu ürün grubunda en önemli müşterilerimiz Irak, İngiltere ve Almanya (Tablo 3). Irak’ın tüm dünyadan 2014 yılında 13.8 milyon dolarlık ithalatı var. Yani önemli bir tutar değil. Almanya’nın 2017 ithalatı ise 2.9 milyar dolar tutarında. İngiltere’nin ithalatı da 2.4 milyar dolara yakın. Her iki ülke, bu pazarlara girebilen firmalar için yüksek bir potansiyel vadediyor.
Ambalaj sektörü ihracatı
Tablo 4, GTIP kodlarına göre değişik ürün gruplarında Türkiye’nin ambalaj sektörü ihracatını gösteriyor. En önemli müşterilerimiz arasında İngiltere, Almanya, İtalya, Irak, İran, Mısır, Fransa, İsrail, Özbekistan, Hollanda, Tunus gibi ülkeler var. Ambalaj ürünleri arasında yer alan karton – oluklu mukavva ambalajlar ve etiketler, basım sektörünün ihracatının en önemli bölümünü oluşturuyor.
Dolaylı ihracat
Basım sektörünün ihracatı, buradaki tablolarda belirtilen ürün gruplarından ibaret değil. Türkiye’de üretilen ve ambalajlanan gıda, kozmetik, temizlik ve ev ürünleri, ilaç, sanayi ürünleri ile sektör dolaylı ambalaj ihracatı da yapmış oluyor. Dolayısıyla, iç pazara hizmet veren firmalar, tıpkı ihracat yapanlar gibi aynı kalite ve güvenlik standartlarında ambalaj üretimi yapmak durumundalar.
