Otomasyon, robotik bir devrim ve ambalajlama seti ile endüstrileri yeniden şekillendiriyor. İşbirlikçi robotlardan yapay zeka destekli sistemlere kadar işletmeler, bu gelişen ortamda önde kalmanın yollarını bulmaya çalışıyor.
Son yıllarda otomasyon, dünya çapında endüstrilerde devrim yarattı. Otomotiv üretiminden gıda üretimine kadar, robotiklerin entegrasyonu, işletmelerin nasıl işlediğini yeniden şekillendiriyor ve ambalaj sektörü, robotların benimsenmesinde önemli bir büyümeye hazırlanıyor.
Manufacturing Technology Centre (MTC) Otomasyon Sorumlusu ve endüstriyel otomasyonda otorite olan Profesör Mike Wilson, robotiğin ambalaj ortamını ve ötesini nasıl dönüştürdüğünü araştırarak üretimde otomasyonun geleceğine bir bakış açısı sunuyor.
Bunları da görmek isteyeblirsiniz
Profesör Wilson, 12 ve 13 Şubat’ta Birmingham’daki Nec’de gerçekleşecek olan ve Ambalaj Optimizasyonunda Tahminler: Montaj Hattınızın İyiliği için Gelişen Teknoloji Trendleri başlıklı bir oturumda, yaklaşan Packaging Innovations etkinliğinde görüşlerini paylaşacak. Oturum, otomasyondaki en son gelişmeler ve işletmelerin paketleme operasyonlarını optimize etmek için bu teknolojilerden nasıl yararlanabilecekleri konusunda değerli perspektifler sunmayı vaat ediyor.
Üretimde robotiğin evrimi
Ambalaj endüstrisinin nereye gittiğini anlamak için robotiğin nasıl geliştiğine bakmak esastır. Packaging Innovations’a konuşan Profesör Wilson, 1980’lerin başında İngiliz Leyland’ın Oxford’daki Cowley fabrikasındaki ilk günlerini şöyle anlatıyor: “O noktada Cowley’nin sadece iki robotu vardı ve İngiliz Leyland, Metro hattını bir yıl önce Longbridge’de, yaklaşık 15 robotla kurmuştu.” Bugün aynı fabrika şu anda ikonik Mini’yi üretmek için 1.000’den fazla robot kullanıyor.
Robotikteki bu üstel büyüme, otomasyonun son kırk yılda ne kadar ilerlediğinin bir kanıtı. 1980’lerin başında robotlar çok yavaştı ve paketleme gibi uygulamalar için gereken hassasiyetten yoksundu. Wilson bunu şöyle açıklıyor: “O zamanlar kimse ambalaj sektöründe robot kullanmıyordu. Yeterince hızlı ya da yeterince doğru değillerdi. Hâlâ hidrolik robotlar kullanıyorduk çünkü daha ağır ekipman üzerindeki ağırlığı taşımak için onlara ihtiyacımız vardı. Günümüzde, robotları olması gereken yere yönlendiren insanlarla ve görme sistemleriyle birlikte çalışabilen çeşitli boyut ve şekillerde yüksek hızlı robotlarımız var.” Yüksek hızlı robotların, iş birlikçi robotların (‘cobotlar’) ve yapay zekâ destekli görüş sistemlerinin ortaya çıkışı oyunu tamamen değiştirdi.
Korkuları ve yanlış anlamaları ele almak
Bu teknolojik gelişmelere rağmen, robotiğin ambalajlamaya entegrasyonu zorluk çekmedi. En yaygın sorunlardan biri, robotların insan işlerinin yerini alacağı korkusu. Wilson, şöyle diyor: “Bu korkunun çoğu, robotların tehlikeli varlıklar olarak tasvir edildiği popüler basın ve bilim kurgu filmleri tarafından körüklendi. Gerçekte, insanlar bunun tam olarak böyle olmadığını ve yanlış anlamaların olduğunu fark etmeye başlıyor.”
Robotların kirli, tehlikeli ve insanların en başta yapmaması gereken işleri talep eden görevleri üstlendiğini belirten Wilson, “İnsanları becerilerinin değer katabileceği ve daha ilginç işler yaratabileceği yerlerde kullanmalıyız” diyor.
Finans sektörü, otomasyonun ortadan kaldırılmaktan ziyade iş yaratmaya nasıl yol açabileceğine dair net bir örnek sunuyor. Wilson, “ATM’ler piyasaya sürüldüğünde, birçoğu bankacılık işlerinin kaybedileceğini düşündü, bunun yerine bankalar daha fazla beceri ve yaratıcılık gerektiren rollerde daha fazla insanı istihdam etti” diyor. Bu bakış açısı, otomasyonun ambalajlamadaki istihdam fırsatlarını engellemek yerine nasıl geliştirebileceğini anlamanın anahtarı. “Nihayetinde robotları başka bir ekipman parçası olarak görmemiz gerekiyor, daha esnek ve akıllı olsa da bir otomasyon aracı” diye ekliyor, Wilson.
İş birlikçi robotların yükselişi
Günümüzde robotik endüstrisindeki en dikkate değer trendlerden biri, iş birlikçi robotların artan popülaritesi. Kapsamlı koruma ve altyapı gerektiren geleneksel endüstriyel robotların aksine, robotlar ortak alanlarda insanlarla birlikte çalışmak üzere tasarlanmıştır. Wilson, “Kurulumu daha kolay oldukları ve daha fazla esneklik sundukları için giderek daha popüler hale geliyorlar, bunları fabrikada daha kolay taşıyabilirsiniz” diyor.
Bu erişilebilirlik, İngiltere’nin üretim ortamının önemli bir bölümünü temsil eden küçük ve orta ölçekli işletmeler (KOBİ’ler) için özellikle önemli. Wilson’a göre, hâlâ herhangi bir robotik otomasyon biçimini benimsemeyen on binlerce KOBİ var. “Robot teknolojisi için kullanılmayan büyük bir pazar var ve önümüzdeki yıllarda en fazla büyümeyi göreceğimiz yerin burası olduğuna inanıyorum” öngörüsünde bulunuyor.
Bununla birlikte, bugün kurulan iş birlikçi robotların çoğunun, gerçek insan-robot iş birliğine girmek yerine hâlâ bağımsız çalıştığına dikkat çeken Wilson, “Zamanla, insanlar ve robotlar arasında ortak görevler üzerinde birlikte çalıştıkları gerçek işbirliğinin daha fazla örneğini görmeye başlayacağız” diye öngörüyor.
İnsansı robotların geleceği
Otomasyona odaklanmanın çoğu endüstriyel ve iş birlikçi robotlara odaklanırken, özellikle Çin ve ABD’de insansı robotlara olan ilgi de artıyor. Bu robotlar, insan yeteneklerini taklit etmek ve insanlarla doğrudan etkileşim kurmak için tasarlanmış.
Ancak Wilson, üretim üzerindeki potansiyel etkileri konusunda şüpheci olmaya devam ediyor. “Şahsen, insansı robotların üretim üzerinde çok fazla etkisi olacağına inanmıyorum” diyor ve devam ediyor: “Otomasyon için bir sistem tasarlıyorsanız, bunu standart robotların görevleri verimli bir şekilde yerine getirebileceği şekilde tasarlayacaksınız. İnsanlarla doğrudan etkileşime girmeleri ve aynı alanı paylaşmaları gereken ortamlarda çalışmaları gerekmedikçe, insansı robotların ek maliyetine ve karmaşıklığına yatırım yapmanız gerekmeyecek.” Wilson için insansı robotların, sağlık hizmeti veya konaklama gibi doğrudan insan etkileşiminin gerekli olduğu ortamlarda kullanılması daha olası.
Benimsemenin önündeki engellerin üstesinden gelmek
Robotiğin açık faydalarına rağmen, ambalaj sektöründe yaygın olarak ebenimsenmesinin önünde hâlâ birkaç engel var. Birleşik Krallık’taki en önemli engellerden biri iş gücü piyasasının esnekliğidir. Wilson, bunu “Avrupa’nın bazı bölgelerinde olduğu gibi genellikle uzun vadeli iş sözleşmelerimiz olmadığı için, burada insanları işe almak ve kovmak veya acente çalışanlarını kullanmak çok daha kolay” diye açıklıyor. Bu esneklik, işletmeleri tarihsel olarak robotlar gibi sermaye ekipmanlarına yatırım yapmaktan caydırmış.
Ancak, son faktörler bu dinamiği değiştiriyor. İş gücü kıtlığı, artan istihdam maliyetleri ve Ulusal Sigortadaki artışlar ve asgari ücret gibi devlet politikaları otomasyonu daha cazip hale getiriyor. Wilson, “Yalnızca Birleşik Krallık imalatında yaklaşık 50 bin boş pozisyon var, işletmeler, bu boşlukları doldurmak için bir çözüm olarak giderek otomasyona yöneliyorlar” diyor.
Bir diğer önemli engel, otomasyon ekipmanının algılanan maliyeti. Robotlar ucuz olmasa da Wilson, birçok işletmenin fark ettiğinden daha uygun fiyatlı olduklarını savunurken, “İş birlikçi bir robot satın alabilir ve makul büyüklükte bir aile arabasının maliyetinden daha ucuza bir üretim hattında çalıştırabilirsiniz. Bu nedenle, aşırı derecede pahalı olmasa da, yine de önemli bir yatırım. Bu nedenle, otomasyonu daha erişilebilir hale getirmek için işletmelerin leasing veya kiralama planları gibi uygun finansman seçeneklerine erişebilmelerini sağlamamız gerekiyor” diyor.
Beceri ve eğitimin önemi
Robotiğin benimsenmesindeki en büyük zorluklardan biri, işletmelerin bu ekipmanı çalıştırmak ve bakımını yapmak için gerekli becerilere sahip olmalarını sağlamak. Wilson, “Birçok işletme, robotik ekipman tedarik etmek, kurmak ve işletmek için gerekli uzmanlığa sahip olduklarını hissetmiyor” diyor.
İşletmelerin ilk robotik kurulumlarıyla ilişkili öğrenme eğrisinde gezinmelerine yardımcı olmak için eğitim ve destek sağlamanın önemini vurguluyor ve ekliyor: “İlk kurulum her zaman en zor olanıdır çünkü dik bir öğrenme eğrisi içerir.” İşletmeler, yapılandırılmış eğitim ve beceri geliştirme fırsatları sunarak, otomasyon projelerini yürütmek için işgücünü daha iyi donatabilirler.
İlginç bir şekilde, genç nesiller teknolojiyle büyüdükleri için robot teknolojilerini benimsemeye daha meyilli olabilirler. “Genç insanlar için robotik o kadar ürkütücü görünmüyor, bu nedenle daha fazla genç insan iş gücüne katıldıkça, bu ekipmanı entegre etmenin daha kolay hale geleceğini umuyoruz” diyor Wilson. Daha fazla genç iş gücüne katıldıkça, Wilson bunun işletmeleri bu teknolojiyi benimsemeye zorlayabileceğini de düşünüyor Wilson ve ekliyor: “Genç çalışanlar, önceki nesillerin hoş gördüğü tekrarlayan, sıradan görevleri yerine getirmekle ilgilenmiyor ve bu da işletmeleri otomasyonu benimsemeye itiyor. Genç çalışanlar robotlarla birlikte çalışmaktan mutlular, ancak üretim hatlarına bağlı kalmak yerine daha ilgi çekici, yüksek değerli görevleri tercih ediyorlar.”
Jeopolitik ve ekonomik değişimlerde gezinmek
Teknolojik gelişmelerin ötesinde, jeopolitik gerilimler ve tedarik zincirindeki aksamalar gibi dış faktörler işletmeleri üretim stratejilerini yeniden gözden geçirmeye itiyor. Wilson, “COVID-19 salgını veya Ukrayna’daki savaş gibi jeopolitik gerilimler gibi, son on yılda zaten birkaç dış şok gördük” diyor. Bu olaylar, küresel tedarik zincirlerine güvenmenin risklerini vurgulamış ve işletmeleri yeniden bağlama ve yakın bağlama seçeneklerini keşfetmeye teşvik etmiştir.
Brexit de ticaret dinamiklerinin yeniden şekillenmesinde rol oynayarak AB ile sınır ötesi ticareti daha karmaşık ve maliyetli hale getirdi. Wilson, “İşletmeler uluslararası lojistiğe eskisi gibi güvenemeyeceklerinin farkına varıyor” diye ekliyor. Şirketler otomasyona yatırım yaparak gelecekteki aksaklıklara karşı dayanıklılıklarını artırabilir ve rekabet güçlerini koruyabilirler.
Bir teknoloji planı oluşturmak
Wilson, işletmeleri otomasyonu kısa vadeli bir çözümden ziyade stratejik bir yatırım olarak görmeye teşvik ediyor. “Bu neredeyse bir iş planına sahip olmak gibi bir şey” diyor ve ekliyor. “Çoğu işletmenin zaten finansal planları var, ancak bir teknoloji planına da ihtiyaçları var.”
Bu plan, işletmelere rekabet avantajı sağlayabilecek robotik ve dijital çözümler gibi ilgili teknolojileri tanımlamalı. Ayrıca eğitim, finansman ve uzun vadeli hedefler göz önünde bulundurularak bu teknolojilerin uygulanmasına yönelik adım adım bir strateji belirlenmeli.
İşletmeler otomasyona stratejik olarak yaklaşarak gelecekteki zorluklara ve fırsatlara hazırlıklı olmalarını sağlayabilirler. “İlk adımı atmak, otomasyon hakkında düşünmek ve tavsiye almak çok önemli” diyen Wilson, “Tüm mesele, düşünce sürecini başlatmak ve teknolojinin uzun vadeli hedeflerini nasıl destekleyebileceğini düşünmektir” diye ekliyor.
Ambalaj sektörü gelişmeye devam ettikçe, robotik ve otomasyonu benimsemek, rekabetçi kalmak, iş gücü eksikliklerini gidermek ve verimliliği artırmak için çok önemli olacaktır. Ambalajda otomasyonun geleceği, önümüzdeki uzun yıllar boyunca sektörümüzü şekillendirecek.
Sektörü nasıl etkileyeceğini ve ambalajın geleceğine ilişkin diğer bilgileri Profesör Wilson gibi önde gelen uzmanlardan 12 ve 13 Şubat tarihlerinde NEC Birmingham’da düzenlenecek Packaging Innovations 2025’te dinlenebilir.
